Omgeving &
Duurzaamheid

Alfaport Voka zet zich samen met het bedrijfsleven in voor de duurzame ontwikkeling van de Antwerpse haven met nadruk op een correct evenwicht tussen de economische, sociale en milieuontwikkeling van de haven.

Omgeving & Duurzaamheid

NIEUWS OVER

Omgeving & Duurzaamheid

Ontdek hier alle nieuwartikels over het Alfaport Voka haven thema omgeving & duurzaamheid.

Uitvoerder van AEEA

Vanaf 1 januari 2025 geldt een exportban voor alle AEEA naar niet-OESO-landen. Voor de export naar OESO-landen zal voor AEEA altijd een kennisgevingsplicht gelden.

Lees verder »
Sofie Coppens

"De succesfactoren voor de energietransitie naar klimaatneutraliteit zijn een stabiel regelgevend kader, rechtszekerheid voor particuliere investeringen en financiële instrumenten om het ambitieuze actieplan uit te voeren."

Sofie Coppens, adviseur Milieu & Duurzaamheid

Duurzame haven

Alfaport Voka zet zich samen met het bedrijfsleven in voor de duurzame ontwikkeling van de Antwerpse haven met nadruk op een correct evenwicht tussen de economische, sociale en milieuontwikkeling van de haven.

Sinds 2012 publiceert Alfaport Voka samen met de Port of Antwerp-Bruges en de Maatschappij Linkerscheldeoever een duurzaamheidsrapport over de Antwerpse havengemeenschap. Voor het eerste en derde duurzaamzaamheidsverslag heeft de Antwerpse havengemeenschap de Award voor Best Belgian Sustainability Report ontvangen, in de categorie ‘andere organisaties’. Ondertussen is het 6 de duurzaamheidsverslag gepubliceerd in 2021. 

Sinds 2016 wordt de Sustainability Award uitgereikt aan een duurzaam project in de haven. In 2016 won Ecluse deze eerste Award voor het stoomnetwerk. In 2018 volgde CMB met de Hydroville, het eerste passagiersvoertuig op waterstof. BASF ontving in 2021 de derde sustainability Award met “B-Fit@BASF”, een project waarin gezondheid en welzijn van de medewerkers centraal staat. Victrol heeft de Sustainable Port Award 2023 op zak met CCUS shipping, een project dat schepen ontwikkelt om afgevangen CO2 veilig en efficiënt te vervoeren tussen het hinterland en West-Europese zeehavens.

Natuur in de haven

De Vlaamse regering heeft instandhoudingsdoelstellingen en prioriteiten vastgesteld voor de aangewezen speciale beschermingszone ‘BE 2301336 Schorren en polders van de Beneden-Schelde’’ op de linkerscheldeoever. Alfaport Voka dringt erop aan dat deze instandhoudingsdoelstellingen zo snel mogelijk gehaald worden in de voorziene natuurgebieden. Een kritische evaluatie van de natuurdoelen dient te gebeuren in een volgende fase, rekening houdende met de draagkracht en potenties van het gebied.

Als een project negatieve effecten heeft op de Europees beschermde natuurgebieden of soorten, heeft dit gevolgen voor de aanvaardbaarheid van het project. Dit kan enkel indien er geen alternatieven voorhanden zijn, er dwingende redenen van groot openbaar belang aanwezig zijn en er compenserende maatregelen genomen worden. Daarom werkte de Port of Antwerp-Bruges samen met MLSO en de betrokken overheden aan een gebiedsdekkende aanpak voor de haveninbreidingsprojecten op LSO, waarbij de impact op natuur, het groot openbaar belang en de compensatievereisten in kaart zijn gebracht.

Dit initiatief ontzorgt de bedrijven en maakt ontwikkeling en inbreiding van de haven mogelijk op terreinen waar er geen andere bestemming kan aan gegeven worden. De Vlaamse Regering keurde op 20 oktober 2023 de inname van de restgronden in de haven van Antwerpen goed. Het gaat om 272 hectare braakliggende terreinen die verspreid liggen op de Linkerscheldeoever. Door die beslissing kunnen die nu als bedrijfsgrond worden ontwikkeld. Alfaport Voka is vragende partij voor transparante communicatie en een snelle uitvoering van deze gebiedsdekkende aanpak.

In de haven van Antwerpen is het soortenbeschermingsprogramma het kader voor het verkrijgen van afwijkingen op de verbodsbepalingen van het Vlaamse Soortenbesluit. De actualisatie van het soortbeschermingsprogramma in 2019 wordt gesteund door Alfaport Voka maar vereiste een bijsturing op basis van actuele wetenschappelijke informatie en vrijwillige deelname door bedrijven.

De opmaak van de Vlaamse Beheerregeling Grote Meeuwen is nog niet afgerond. Alfaport Voka vraagt dat het aanduiden van de broedlocaties gebeurt conform de voorwaarden in de wetgeving en niet op de daken van bedrijven en om geografisch afgebakende zeehavens aan te duiden als uitdoofzones.

Milieu op maat van de haven

Alfaport Voka streeft naar een havenrelevante en werkbare milieuwetgeving voor de logistieke en dienstverlenende havensector.

Alfaport Voka vraagt in de eerste plaats dat de verschillende overheden proactief inspelen op het Europese beleid. De Vlaamse overheid moet de Vlaamse belangen en de troeven van de Vlaamse zeehavens verdedigen en erop toezien dat er een gezond evenwicht blijft bestaan tussen de doelstelling van het beleid en de economische effecten.

Alfaport Voka pleit voor een toepasbare wetgeving met aandacht voor het specifieke karakter van havenactiviteiten. Alfaport Voka coördineert de standpuntbepaling en het overleg tussen het bedrijfsleven, Port of Antwerp-Bruges en de overheidsinstanties in verband met havengebonden knelpunten wat betreft milieu en ruimtelijke ordening. Het ontbreken van een ‘level playing’ field of onwerkbare voorwaarden kan in de praktijk leiden tot het verdwijnen van trafieken uit de Antwerpse haven. 

Zo is niet altijd duidelijk hoe de kortstondige doorvoer van goederen moeten vergund of erkend worden onder de IMDG/RID/ADR transport-, VLAREM-, SEVESO- of havenwetgeving.

Doorvoer van tweedehandsvoertuigen

In de haven worden tweedehandsvoertuigen geëxporteerd. In deze voertuigen kunnen er goederen gestapeld zijn wat potentieel tot veiligheids-of milieuproblemen kan leiden indien de wetgeving niet gerespecteerd wordt. Een strikte toepassing van de verstrengde havenwetgeving zorgt ervoor dat een beperkte hoeveelheid bijlading toegelaten blijft in deze voertuigen. Alfaport Voka dringt erop aan dat elke speler in deze keten het havenreglement strikt naleeft en zijn klanten hierover informeert. Samen met de betrokken actoren is een gemeenschappelijk kader voor een plan van aanpak uitgewerkt en voorgesteld aan de inspectiediensten en Port of Antwerp-Bruges. Hierdoor verbetert de situatie in de praktijk stelselmatig.

Doorvoer van springstoffen

In nauw overleg met de betrokken bedrijven en de Port of Antwerp-Bruges wordt het voorstel voor de actualisatie van het KB met betrekking tot opslag en transport van springstoffen in de haven opgevolgd.

Doorvoer van goederen op intermodale terminal

Alfaport Voka heeft, naar aanleiding van een grijze zone in Vlarem- en havenwetgeving, bij de Port of Antwerp-Bruges aangedrongen om duidelijkheid te scheppen in de wetgeving van toepassing bij doorvoer van gevaarlijke goederen op intermodale terminals. Wegens het ontbreken van een duidelijk wettelijk kader, heeft de Port of Antwerp-Bruges samen met Alfaport Voka en betrokken bedrijven een voorstel tot oplossing opgemaakt. Dit zal verder besproken worden met de Vlaamse overheid.

Akkoord over richtlijnen voor doorvoer IMDG goederen in magazijn.

Alfaport Voka heeft richtlijnen uitgewerkt samen met betrokken bedrijven, Departement Omgeving, Afdeling Handhaving, Directie omgevingsprojecten Antwerpen en Team Externe Veiligheid voor de kortstondige doorvoer van IMDG-goederen in magazijnen.
De administratieve voorwaarden in de Vlaamse wetgeving voor SEVESO-bedrijven die IMDG-goederen behandelen, waren namelijk moeilijk toepasbaar.
De richtlijnen en regels voor afwijking werden nu gepubliceerd en bieden eindelijk meer rechtszekerheid voor onze leden:

Toepassing van de MER wetgeving

Als gevolg van een interpretatie van het Team MER, vallen doorvoeropslagplaatsen in de haven onder MER bijlage II 10 c.

Na het finaliseren van de juridische analyse, is er een akkoord over de juiste interpretatie en toepassing van deze wetgeving. Deze wet is enkel van toepassing bij de aanleg van terreinen met een oppervlakte van meer dan 5 hectare waar er een overlading van goederen plaatsvindt van de ene vervoersmodus op de andere.

Meer informatie 

Doorvoer van Li-Ion batterijen

Alfaport Voka is in gesprek met de brandweer Zone Antwerpen en Port of Antwerp-Bruges over een voorstel dat de opslag van lithium-ion batterijen wil reguleren. Door de grotere elektrificatie van een aantal processen en middelen, stijgt immers de doorvoer en opslag van batterijen in de haven van Antwerpen. Alfaport Voka is vragende partij voor een snel en duidelijk kader en het waarborgen van een breed gedragen richtlijn voor de opslag en doorvoer van batterijen. Het is belangrijk om technisch en economisch haalbare veiligheidsmaatregelen en best practices te implementeren om eventuele risico’s te minimaliseren waarbij het level playing field met de andere omliggende havens en magazijnen in Vlaanderen cruciaal is.

batterijen
Sofie Coppens

"In het kader van het stikstofbeleid dient een vergunningsstop absoluut vermeden worden. De PAS moet rekening houden met de werkelijke impact en reeds gedane inspanningen van de verschillende sectoren."

Sofie Coppens, adviseur Milieu & Duurzaamheid

Programmatische aanpak stikstof

Om vergunningsstop te vermijden, maakt de Vlaamse overheid een definitieve Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) op. Het is daarbij belangrijk dat de juiste focus wordt gelegd bij het probleem – namelijk depositie van stikstof in natuurgebieden in Vlaanderen- en bij de veroorzaker van dit probleem. Een onderscheid tussen de uitstoot van ammoniak enerzijds en NOX anderzijds en een differentiatie tussen de verschillende sectoren is de juiste aanpak wetenschappelijk te verantwoorden. De werkelijke impact van de verschillende sectoren – rekening houdende met de reeds geleverde inspanningen, het juiste significantiekader en kostenefficiëntiedrempel, correct toepassen van principe van salderen en financiële ondersteuning – zijn cruciaal.

Met de goedkeuring van het voorstel Stikstofdecreet op 24 januari 2024 door het Vlaams Parlement, gebaseerd op het kader dat de Vlaamse Regering op 10 maart 2023 goedkeurde, is een ontzettend belangrijke horde genomen in de aanpak van het stikstofprobleem in Vlaanderen. Dankzij dit decreet worden maatregelen genomen om stikstof te reduceren, wordt een flankerend beleid uitgerold en zal de natuur actief hersteld worden. Daarnaast hebben alle economische actoren – van haven, industrie, bouw- en landbouwbedrijven – weer zicht op een voorspelbaar vergunningenkader. De stikstofreductie in alle sectoren kan nu op een gestructureerde wijze worden verdergezet. In het goedgekeurde decreet blijft het cruciale onderscheid tussen NOx en ammoniakemissies overeind.

Een praktische FAQ met antwoorden wat dit betekent voor ondernemingen en vergunningsaanvragen, kan je hier nalezen: Stikstofdecreet: wat je moet weten als bedrijf | Voka.

Alfaport Voka organiseert op regelmatige basis een overleg met Deltalinqs, de collega’s in de haven van Rotterdam. Het doel van dit overleg is om informatie uit te wisselen met betrekking tot de stikstof-problematiek en aanpak terzake.

Wat is het probleem?

Zero pellet loss

In 2017 ondertekenden de Port of Antwerp-Bruges, essenscia en KVBG als eerste Europese haven het charter van Operation Clean Sweep©.

Operation Clean Sweep© is een initiatief van PlasticsEurope om pellets in het milieu te voorkomen. Ook de productie-en logistieke bedrijven in de haven ondertekenden Operation Clean Sweep© en engageren zich om een zero pellet loss te helpen verwezenlijken.

Alfaport Voka blijft hierbij de betrokken leden stimuleren om deel te nemen aan dit Operation Clean Sweep © programma.

In het kader van Operation Clean Sweep © lanceerde de Port of Antwerp-Bruges samen met essenscia, Alfaport Voka, de transportsector en PlasticsEurope daarom het ‘Zero Pellet Loss’ project.

In dit multistakeholderplatform bundelen de industriële, logistieke en transportsector de krachten om te voorkomen dat kleine plastic korrels, afkomstig van de polymeerketen, in het water terechtkomen of op andere plekken waar ze niet thuishoren.

De belangrijkste uitdaging van dit gezamenlijke, oplossingsgerichte project is het verlies van pellets tot het absolute minimum herleiden. 

Voor dit project werd een uitgebreid actieplan opgemaakt.  Op regelmatige basis wordt er gemonitord en worden opruimacties georganiseerd.

Verder worden best practices gedeeld om een versnelling hoger te schakelen in het voorkomen van pellet loss.

Zo heeft Alfaport Voka de rol van de logistieke keten in kaart gebracht en een concrete case uitgewerkt om kunststofkorrels uit het milieu te houden.

Het Operation Clean Sweep® (OCS) Port of Antwerp Activity Report 2021, opgesteld door Plastics Europe Belgium samen met de partner Alfaport Voka, essenscia, Febetra, Port of Antwerp-Bruges en Transport en Logistiek Vlaanderen) geeft een overzicht van de inspanningen die de leden van het Antwerp Zero Pellet Loss Platform (polymerenproducenten, logistieke en transportbedrijven) hebben geleverd met betrekking tot de implementatie van OCS. Het verslag geeft ook een overzicht van de vooruitgang die is geboekt bij de uitvoering van het Actieplan 2019 voor Antwerpen. Ook de resterende uitdagingen die het Platform verder zou willen aanpakken komen aan bod. 

De Vlaamse overheid is in 2022 een BBT-studie opgestart rond het voorkomen en beperken van kunststof granulaatverliezen. Doel van deze studie is om technieken en maatregelen te identificeren om kunststof granulaatverliezen te voorkomen en te beperken met aanbevelingen voor nieuwe Vlarem-milieuvoorwaarden. Onder de Task Force ZPL coördineert Alfaport Voka een  werkgroep waarin de BBT studie wordt besproken. 

Samen met de Europese organisatie Feport volgt Alfaport Voka het Europese wetsvoorstel Microplastics regulation op. Zo moet verduidelijkt worden dat een containerterminal deel uitmaakt van de transportketen en moeten ISO14001 gecertifieerde bedrijven van dezelfde uitzonderingen kunnen genieten als EMAS bedrijven.

Blijf in contact over omgeving en duurzaamheid

Alfaport Voka organiseert 2x jaar een infosessie “Update milieudossiers” voor de leden van ABAS – KVBG. Wanneer relevant, organiseert Alfaport Voka werkgroepen voor haar leden over milieu en duurzaamheid, zoals de werkgroep walstroom, doorvoer springstoffen, doorvoer gevaarlijke goederen, …

Neem gerust contact op zodat we samen kunnen bekijken hoe u hierbij betrokken kan worden. 

Onze haven thema's

Hieronder vindt u een overzicht van de thema’s waar Alfaport Voka zich voor de haven van Antwerpen voor inzet. Klik door om meer informatie over elk thema te ontdekken. 

Neem contact op

Sofie Coppens

adviseur Milieu en Duurzaamheid

sofie.coppens@voka.be

Sofie Coppens