Internationale handel,
douane & BTW

Ondernemingen die internationale handel drijven hebben door een steeds toenemende globalisering van de leveringsketen te maken met complexere regelgeving bij in-en uitvoer van goederen. Logistieke dienstverleners spelen een cruciale rol bij de afhandeling van de formaliteiten in hoofde van hun opdrachtgevers. Hierbij zijn een correcte toepassing van de wetgeving alsook transparante processen die de doorlooptijd van goederen in de Belgische zee- en luchthavens tot een minimum moeten beperken steeds de leidraad. Het is van cruciaal belang om een evenwicht te vinden tussen “controleren” en “faciliteren”. Alfaport Voka verzorgt de coördinatie en de opvolging van alle voor de haven van Antwerpen belangrijke douane- en btw dossiers en waakt erover dat nieuwe regelgeving zowel Europees als nationaal eenvormig wordt toegepast.

Alfaport Voka vervult eveneens een belangrijke rol in de schoot van het Nationaal Forum, het overlegplatform tussen douane en private sector, als lid van de stuurgroep en co-convenor van de WG operations en het regionaal overleg in Antwerpen.

NIEUWS OVER

Internationale handel douane & BTW

Ontdek al het nieuws over Alfaport Voka haven thema internationale handel, douane & BTW. 

"Digitale douaneprocessen spelen een belangrijke rol bij een vlotte doorstroming van goederen doorheen de haven waarbij steeds het evenwicht dient bewaakt te worden tussen controleren en faciliteren."

Jan Van Wesemael, senior advisor Customs & Compliance

Douanecontrole

Douanecontroles zijn noodzakelijk om de gezondheid en veiligheid van burgers en ondernemingen te garanderen. Vaak zorgen deze controles voor een abrupte onderbreking van de goederenstroom met vertragingen en bijkomende kosten tot gevolg. Alfaport Voka en haar leden dringen er bij de douane op aan om dit proces te optimaliseren en te digitaliseren met als doel de doorlooptijd van goederen doorheen de haven zo kort mogelijk te houden. 

Transparantie en uitwisseling van informatie tussen douane en private sector over de status van een zending is hierbij cruciaal.

Alfaport Voka bundelt samen met douane en overige autoriteiten de krachten in de strijd tegen de illegale invoer van verdovende middelen. Alfaport Voka pleit voor een balans tussen het controleren en faciliteren van de goederenstromen en pleit ervoor om de impact op het operationele proces tot een minimum te beperken.

Facilitering goederenstroom

De douane speelt een belangrijke rol bij het internationaal goederenverkeer. Enerzijds moet zij ervoor zorgen dat de veiligheid en gezondheid van de burgers en bedrijven niet in het gedrang komt door controles uit te oefenen op goederen die de Europese Unie binnenkomen of verlaten.

Anderzijds voorziet de douanewetgeving in een aantal vereenvoudigingen die de douaneprocessen aanzienlijk kunnen faciliteren.

Alfaport Voka pleit voor een goede balans tussen controleren en faciliteren en blijft verder inzetten op het stroomlijnen van het controleproces en het uitrollen van een aantal faciliteringsprojecten.

Hervorming douane sanctiebeleid - Algemene Wet Douane en Accijnzen

Het douanesanctiebeleid heeft een nefaste invloed op de activiteiten van onze leden. Alfaport Voka pleit voor een doorgedreven hervorming en modernisering van het huidige vervolgings- en sanctiebeleid. Meermaals hebben we onze bezorgdheid uitgedrukt over de destructieve gevolgen van het vervolgings- en sanctiebeleid waarbij iedere overtreding in principe strafrechtelijk wordt vervolgd zonder rekening te houden met de goede trouw en de rol die logistieke dienstverleners in de keten vervullen. We pleiten dan ook voor een doorgedreven modernisering van het douanestrafrecht waarbij rekening wordt gehouden met het principe van goede trouw en onopzettelijke overtredingen waardoor er administratieve sancties kunnen voorzien worden.

Alfaport Voka is erin geslaagd deze modernisering van het douanestrafrecht mee te laten opnemen in het regeerakkoord van 2020 en volgt dit dossier samen met alle stakeholders nauw op. In de loop van 2022 werden, onder meer op vraag van Alfaport Voka, door het kabinet van de minister van Financiën een aantal rondetafelgesprekken georganiseerd met vertegenwoordigers uit de industrie, logistiek, advocatuur, de academische wereld en douane met als doel het sanctiebeleid te hervormen.

Managementplan douane (2022 – 2028)

Het douane managementplan is een beleidsdocument waarin de douane haar prioriteiten en toekomstvisie voor een periode van zes jaar toelicht. De Administrateur-generaal consulteert hiervoor Alfaport Voka samen met een aantal andere private stakeholders. 

Alfaport Voka detecteerde in het nieuwe managementplan, dat loopt van 2022 tot 2028, de volgende belangrijke beleidsthema’s en projecten die voor een optimale havenwerking prioritair zijn:

  • de uitrol van de IT-projecten (MASP) waarbij een verregaande samenwerking tussen de overheid en de private sector het doel is
  • de hervorming en modernisering van het sanctiebeleid (herziening AWDA)
  • een verdere verfijning van de risicoanalyse in het kader van het project 100% scanning van risicocontainers
  • meer focus op de naleving van handelspolitieke maatregelen in functie van de geopolitieke ontwikkelingen
  • met aandacht voor een duurzaam functioneren van de douanediensten

Verder zal de douane de volgende jaren haar interne processen verbeteren en inzetten op bijkomende opleiding van haar personeel. Alfaport Voka kijkt uit naar de realisatie van deze intenties.

Alfaport Voka zal erover waken dat de uitvoering van dit plan ten goede komt van de logistieke activiteiten van haar leden.

Nationaal Forum – activiteiten WG PN/TS

Het Nationaal Forum, het overlegplatform tussen douane en handel, is begin jaren 2000 opgericht. Na een doorstart in 2013 werd de structuur en werking in 2020 bijgesteld met de bedoeling om meer aandacht te schenken aan belangrijke beleidsthema’s en een meer toekomstgerichte visie te ontwikkelen. Ook belangrijke Europese projecten, zoals de uitrol van de IT-projecten die zijn opgenomen in het MASP (Multi Annual Strategic Plan) worden in specifieke werkgroepen met alle stakeholders besproken.

Zo bereidt de werkgroep operations onder meer de uitrol van de Europese IT projecten voor, die vanaf medio 2024 een belangrijke impact zullen hebben op de douaneprocedures bij in- en uitgaande goederen in de EU via de zee- en luchthavens.

De Antwerpse private havengemeenschap speelt een vooraanstaande rol in de werking van het Nationaal Forum. Als co-voorzitter en als lid van de stuurgroep ziet Alfaport Voka erop toe dat een aantal belangrijke beleidsthema’s worden opgenomen die een gunstig ondernemingsklimaat scheppen voor de logistieke operatoren die actief zijn in de zee- en luchthavens.

Disrupties en geopolitiek

De supply chain is van oudsher onderhevig aan de gevolgen van internationale ontwikkelingen. Als belangenorganisatie is het continu monitoren van internationale verhoudingen en voorvallen die de supply chain kunnen verstoren een belangrijke taak.

Recente voorvallen zoals de corona pandemie en de oorlog in Oekraïne zijn hiervoor legio. Bij dergelijke crisissen komt het er op aan om snel in te spelen op een aantal situaties en met alle actoren naar constructieve oplossingen te zoeken om ervoor te zorgen dat de negatieve impact van de genomen maatregelen beperkt blijft. Ook op het vlak van douane werden in beide crisissen een aantal maatregelen genomen die een enorme impact hadden op de afhandeling van douaneformaliteiten.

Het intens overleg tussen de private actoren en de douane in deze crisissituaties heeft aangetoond dat zowel de overheid als de private sector zich heel snel kunnen aanpassen aan deze nieuwe situaties. Zo werd het voorstel van Alfaport Voka in het kader van de COVID-pandemie om op digitale wijze onderliggende documenten bij de douane aan te leveren positief onthaald.

MOU inzake IT

De voorbije jaren werd duidelijk dat er bij de implementatie van digitaliseringsprojecten meer coördinatie en afstemming nodig is tussen douane en de private sector. De economische actoren die veelvuldig gebruik maken van aangiftesystemen (PLDA en NCTS) worden regelmatig geconfronteerd met disfuncties of onderbrekingen voor updates en onderhoud. In dat geval valt men terug op archaïsche noodprocedures die niet meer van deze tijd zijn.

In 2022 is, op vraag van Alfaport Voka, een initiatief genomen om met de douane een aantal afspraken te maken onder de vorm van de MOU over de governance wat betreft de implementatie, performantie en onderhoud van de digitale aangiftesystemen.

Uitrol MASP

De IT- projecten die in het MASP (Multi Annual Strategic Plan) van de Europese Commissie zijn opgenomen moeten in de periode 2020-2025 door de lidstaten geïmplementeerd worden.

Een aantal van deze projecten hebben een belangrijke impact op de douaneprocedures bij in- en uitvoer van goederen.

Alfaport Voka volgt deze projecten van nabij op in een aantal technische werkgroepen die in de schoot van het Nationaal Forum werden opgericht.

digitale transformatie

Btw

Economische operatoren die internationale handel drijven moeten niet alleen rekening houden met de toepassing van de douanewetgeving maar ook met de btw-wetgeving die in een aantal situaties nog complexer is dan de douanewetgeving.

Naast de risico’s en de hoge boetes op het vlak van btw als het bij in-of uitvoer misloopt, biedt de vigerende btw-wetgeving ook een aantal opportuniteiten. Zo is het in België mogelijk om goederen in te voeren met vrijstelling of verlegging van btw. Ook de daaropvolgende leveringen kunnen in de meeste gevallen genieten van een gunstig btw-regime waardoor het voor buitenlandse ondernemingen zeer aantrekkelijk is om hun goederen via België in de EU binnen te brengen zonder dat de btw dient voorgefinancierd te worden.

Alfaport Voka is van mening dat de douane- en btw wetgeving niet los van mekaar kan gezien worden en zet dan ook hoog in om de belangen van de logistieke sector op het vlak van de btw te verdedigen en tussen te komen in een aantal dossiers.

Btw-vrijstelling: Arrest vervoerdiensten

De voorbije jaren velde het Europees Hof van Justitie een aantal arresten die op het vlak van btw een belangrijke impact hebben op de toepassing van de btw-vrijstelling op bepaalde logistieke diensten. Zo stelt het arrest in de zaak C-288/16 dat vervoerdiensten die in onderaanneming worden verricht en gerelateerd zijn aan de uitvoer van goederen niet meer kunnen genieten van de vrijstelling van btw zoals voorzien in artikel 41 van het Belgisch btw-wetboek. Dit betekent dat in die situatie de algemene regels inzake plaatsbepaling belastbaarheid diensten (VAT Package 2010) van toepassing zijn.

Alfaport Voka volgt dit dossier al sedert 2017 op en had hierover de afgelopen jaren regelmatig overleg met de btw-administratie en het kabinet van de minister van Financiën. België was van plan om dit arrest vanaf 2021 toe te passen maar gelet op de verschillende interpretaties die door de lidstaten aan het arrest worden gegeven zal op vraag van Alfaport Voka het punt in het najaar van 2022 op Europees niveau worden besproken in de schoot van het btw-comité.

In afwachting van het resultaat van deze besprekingen wijzigen de regels inzake de vrijstelling van btw op vervoerdiensten in België niet.

Sectorakkoord fiscale vertegenwoordiging​

In 2014 slaagde Alfaport Voka, na overleg met de btw-administratie, erin om een sectorakkoord (btw-beslissing) af te dwingen waarin de aansprakelijkheid van de globaal fiscaal vertegenwoordiger wordt beperkt mits naleving van een aantal voorwaarden.

Dit sectorakkoord zorgt voor de logistieke dienstverleners die optreden als fiscaal vertegenwoordiger voor meer duidelijkheid en rechtszekerheid. Tegelijk zijn de contracten tussen de fiscaal vertegenwoordiger en hun opdrachtgevers, meestal buitenlandse belastingplichtigen, in lijn gebracht met het sectorakkoord.

Verlegging btw bij invoer

Op vraag van Alfaport Voka is in 2012 de toepassing van de verlegging van de verschuldigde btw bij invoer (via gebruik van de zogenaamde verleggingsvergunning E.T. 14.000) verder versoepeld en is de zekerheid die voor het gebruik van deze vergunning diende gesteld te worden opgeheven.

Hierdoor kan in vrijwel alles situaties bij invoer de voorfinanciering van de btw bij invoer worden vermeden hetgeen België bijzonder aantrekkelijk maakt voor buitenlandse ondernemingen om hun goederen via België in de Europese Unie binnen te brengen.

Blijf in contact over internationale handel, douane & btw

Alfaport Voka organiseert ad hoc infosessies rond Internationale handel, Douane & btw vrij toegankelijk voor onze leden. Daarnaast ondersteunen we mee de organisatie van het jaarlijks douanecongres.

Heeft u interesse in deze infosessies of wenst u uitgenodigd te worden op het douanecongres? Laat dan gerust uw gegevens achter.

Onze haven thema's

Hieronder vindt u een overzicht van de thema’s waar Alfaport Voka zich voor de haven van Antwerpen voor inzet. Klik door om meer informatie over elk thema te ontdekken. 

Neem contact op

Jan Van Wesemael

senior advisor Customs & Compliance

Jan.VanWesemael@voka.be