IRP Pilootfase

Sinds begin april loopt een beperkte pilootfase voor het Inbound Release Platform, dat door bijna alle scheepsagenten en terminals in de Belgische havens zal worden gebruikt om op een efficiënte manier te voldoen aan hun PN/TS verplichtingen.

Meer info hierover vind je in het persbericht van NxtPort en in het
artikel dat Flows hieraan besteedde.

In de eerste weken van die pilootfase werden in de havens van Antwerpen, Gent en Zeebrugge door een beperkte groep pilootbedrijven ruim 500 TSD-berichten via het Inbound Release Platform ingestuurd in het PN/TS-systeem, geactiveerd met een PN-bericht en aangezuiverd met REN- of PLDA-aangiften. De roll-out komt relatief traag op gang. Enige koudwatervrees bij scheepsagenten en terminals is begrijpelijk, maar blijkt onnodig. De piloten zijn vlot verlopen zonder grote technische issues. De pilootbedrijven geven ook aan veel te leren door hun deelname aan de pilootfase. We raden dan ook alle havenbedrijven aan om zo snel mogelijk in te stappen. Dat zal voor iedereen ook mogelijk worden in de komende weken.
In de volgende fase zullen meer pilootbedrijven opstarten onder begeleiding van het IRP-team. Afspraken daarover werden reeds gemaakt met bedrijven die technisch klaar zijn.
Voor scheepsagenten gebeurt de opstart bij voorkeur in samenwerking met de betrokken terminal. Als dat niet mogelijk is, kan het IRP-team op kleinschalige basis en tijdelijk voorzien in de terminalberichten.

Het is dus belangrijk dat de terminals opstarten. Naast de huidige pilootbedrijven zijn een aantal terminals, waaronder ook de grote containerterminals, ver gevorderd met de voorbereidingen. We verwachten dat ze de komende weken, uiterlijk voor eind mei, zullen aansluiten. Voor een terminal houdt dat in dat TD-berichten naar het IRP worden gestuurd voor alle geloste goederen. Het IRP is zo opgezet dat het de TD-berichten waarvoor door een scheepsagent een TSD werd ingestuurd verwerkt, en alle overige berichten negeert. Op die manier kunnen de klanten van een terminal geleidelijk opstarten en opschalen.

Daarnaast zijn later deze maand ook piloten voorzien met andere aangiftetypes: IDMS- en NCTS-aangiften voor aanzuivering van de TSD.

Bovendien heeft er zich al een kandidaat pilootbedrijf aangemeld om via de Import Consignment API data op te halen uit het IRP. Zodra er voor deze partij relevante TSDs beschikbaar zijn in het platform, zal daarvoor ook een piloot worden opgezet en zal voor het eerst een volledig aangifteproces via het IRP worden uitgevoerd.

Tot slot lopen er met tal van havenbedrijven testen in de IRP-acceptatieomgeving of wordt gewerkt aan het afwerken van configuraties. De bedrijven worden daarbij actief begeleid door het IRP-implementatieteam van NxtPort, Port of Antwerp- Bruges en The Way Forward. Dit team staat in direct contact met de Belgische douane, zodat operationele, functionele of technische vragen en problemen snel kunnen worden opgepakt.

The Way Forward en het IRP-team bedanken de pilootbedrijven voor hun engagement en inspanningen: Antwerp Euroterminal (AET), CSP Zeebrugge Terminal, De Baerdemaecker, Grimaldi Belgium, MSC Belgium en Stukwerkers. Maar ook alle havenbedrijven die actief werken aan de voorbereiding van hun IRP-opstart in de komende weken en maanden. We danken ook de teams van de douane in de havens en op het hoofdkantoor voor hun tijd en inzet om de IRP-implementatie mee op te volgen en te begeleiden.

De implementatie van PN/TS is al een lang en complex traject geweest en daarom is deze succesvolle lancering van de pilootfase, in de wetenschap dat er nog veel te doen blijft, een belangrijke, hoopgevende en deugddoende stap.

Uitdagingen voor de pilootfase
De pilootfase verloopt vlot, maar dat betekent niet dat er geen uitdagingen zijn. Het doel van de pilootfase is net om alle betrokken bedrijven ervaring te laten opdoen en tijd te gunnen om processen en systemen te perfectioneren alvorens grote volumes in PN/TS te verwerken.

Niet alle bedrijven zijn al contractueel, technisch en/of operationeel klaar om op te starten. Bij die bedrijven worden daarvoor acties genomen of gepland in samenwerking met het IRP-team. Daarbij mag de nadruk niet alleen liggen op IT-systemen en berichten. Ook de interne operationele processen en die tussen scheepsagent en terminal, moeten tegen het licht worden gehouden en waar nodig aangepast. Overleg daarover werd reeds door meerdere partijen opgestart. Ongetwijfeld zal de pilootfase ook op dit vlak haar nut bewijzen.

Voor de scheepsagenten wordt de datakwaliteit van de TSD-berichten een uitdaging. De belangrijkste dataelementen waarvoor actie nodig is zijn de HS-codes en de land- en postcode combinaties in meerdere adresvelden. Deze worden in PN/TS gevalideerd, wat niet gebeurde in het PLDA-systeem. De scheepsagenten zijn hiervoor afhankelijk van de data die ze ontvangen vanuit de haven van vertrek. Het IRP-team analyseert in samenwerking met de douane in detail de validatieregels die van toepassing zijn en zal voorzien in een communicatie daarover die scheepsagenten kan helpen bij het geven van instructies in hun netwerk.

Een laatste uitdaging betreft het afschrijven van de TSD-aangiften. Deze regels zijn officieus bekend en beletten daarom de pilootfase niet, maar voor de volumes kunnen worden opgeschaald moeten de afschrijfregels wel duidelijk gecommuniceerd worden naar de aangevers in het binnenland. Hieronder vindt u een overzicht van de huidige stand van zaken in de pilootfase.

• De TSD afschrijven met een REN-bericht (Transshipment): dit afschrijfproces werkt foutloos. Er werd een kleine bug ontdekt in het IRP die af en toe voor problemen zorgt, maar die wordt in de komende dagen opgelost.

• De TSD afschrijven met een PLDA-aangifte: dit werkt, maar een prelodged aangifte in PLDA is niet mogelijk. Die optie zal door de douane ook niet worden voorzien. Gezien PLDA in de komende maanden wordt uitgefaseerd zal deze aangifte echter niet meer voorkomen na de IRP-pilootfase.

• De TSD afschrijven met een IDMS-, NCTS- en EIR (PLDA)-aangifte werd succesvol getest in de acceptatieomgeving, maar nog niet in een live piloot. Deze piloten volgen later deze maand.

Hindernissen voor de IRP-uitrol (opschalen van volumes)
Om van de pillootfase naar een echte roll-out met grote volumes en zonder directe opvolging van het IRP-team te kunnen gaan, dienen nog enkele hindernissen te worden geruimd. Het IRP-team is in gesprek met de douane om hiervoor de nodige stappen tijdig te zetten. De situatie bij de douane is recent echter gevoelig veranderd. Door een regeringsbeslissing wordt er sterk bespaard op de budgetten, ook die voor de MASP-projecten. Dit noopt de douane tot herziening van MASP-planning. In 2025 zullen alleen de dringende en lopende projecten nog haalbaar zijn. Wat dat precies inhoudt zal de komende weken duidelijk worden.

We vernemen wel dat de verdere uitrol van PN/TS een prioriteit blijft in 2025. Hopelijk volgt er snel uitsluitsel en goed nieuws. The Way Forward, NxtPort en Port of Antwerp-Bruges onderhouden daarover nauw contact met de douane.

Planning
Met enig voorbehoud, wordt er uitgegaan van onderstaande planning. Er wordt blijvend druk gezet op de douane om, ondanks de budgettaire omstandigheden, de IRP (en PN/TS)-uitrol de nodige prioriteit te geven en deze planning te respecteren. De havenbedrijven hebben de afgelopen 2,5 jaar hard gewerkt en flink geïnvesteerd, zowel collectief als individueel, op vraag van de douane om aan de nieuwe wetgeving te voldoen. Het is niet aanvaardbaar dat dit net voor de eindmeet opnieuw zou worden uitgesteld. Momenteel krijgen we gemengde signalen op dit vlak, dus zetten we de contacten verder op verschillende niveaus.

Wave 1 (zonder CPu) – pilootfase

• Pilootfase in Antwerpen (RORO), Gent (breakbulk) en Zeebrugge (containers) gestart vanaf begin april 2025
• Opschalen van transshipmentvolumes is vanaf nu mogelijk in alle havens en voor alle goederen (in Antwerpen vallen transshipmentcontainers buiten de scope van CPu)
• De Import Consignment API is beschikbaar, net als de User Interface voor de logistieke dienstverleners. Ook zij kunnen starten met een pilootfase, naarmate het IRP meer data zal bevatten.

Wave 2 (met CPu) – pilootfase

Vanaf begin juni 2025: voor containers met CPu kan een pilootfase -worden opgestart. Hiervoor dient de douane nog één rapport op te leveren. Dit moet haalbaar zijn; bij de opstart van NCTS P5 op 21 januari ll. werd een dergelijk rapport op enkele dagen opgeleverd.

Vanaf september/oktober 2025:

• opschalen van volumes in wave 1 en 2, met Import Consignment API, CSR-vrijgaveberichten en CPu-functionaliteit.
  Hiervoor dient de douane nog een aantal zaken af te werken in PN/TS, maar ook in de aangiftesystemen. Dit alles werd in kaart gebracht en geanalyseerd. De belangrijkste uitdaging is het tijdig opleveren van de prelodged NCTS-aangifte en de oplossing voor lege containers. Zonder kunnen de volumes niet worden opgeschaald.

The Way Forward volgt dit samen met NxtPort en Port of Antwerp-Bruges van nabij op. Technisch is deze timing mogelijk. Het succes zal afhangen van de prioriteit die eraan wordt gegeven binnen de nieuwe MASP-planning.
Deze onzekerheid is echter geen reden voor havenbedrijven om nu niet in de pilootfase te starten. Elk betrokken bedrijf heeft die pilootfase nodig. Binnen deze planning is daarvoor bij het IRP-implementatieteam de nodige tijd voorzien om de bedrijven kwalitatief te begeleiden.